← Vorige
Tabak, alcohol en drugs op school
In deze fiche vind je een overzicht van goede methodieken en ideeën om te werken rond tabak, alcohol en drugs (TAD) op school. Van leuke boeken tot voordrachten en didactische pakketten.
Meer inspiratie vind je in het uitgebreide aanbod van partners die met dit thema werken:
- Op de website van de VAD (Vereniging voor Alcohol en andere Drugs) over alcohol en drugs
- Op de website van het VIGeZ (Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie) over tabak
Als kleine kinderen groot worden - organiseer een vorming voor ouders
‘Als kleine kinderen groot worden’ is een interactieve vorming voor ouders om tabak-, alcohol- en ander druggebruik bij hun kinderen te voorkomen en om het gamen van hun tieners op een positieve manier aan te wenden. Aan de hand van filmpjes en voorbeelden krijgen ouders tips en tricks om met hun kind in gesprek te gaan en grenzen te stellen.
Meer info
Projecten en draaiboeken
Leerlijn tabak, alcohol, gamen, cannabis en andere illegale drugs
VIGeZ en VAD ontwikkelden samen de ‘Leerlijn alcohol, tabak, gamen, cannabis en andere illegale drugs’. De leerlijn is een praktisch instrument dat schoolteams basis- en secundair onderwijs wil ondersteunen bij het invullen van hun gezondheidseducatie rond deze thema’s. Je kan kiezen om voor elk thema apart de leerlijn te bekijken of om voor een bepaalde onderwijsgraad de leerinhouden voor de verschillende thema’s te raadplegen. Er is een beknopte handleiding voorzien die tips geeft voor het gebruik en de leerlijn plaatst binnen de bredere context van een gezondheidsbeleid op school. Download de leerlijn
Een teer onderwerp ... voor nicotieners
Ongeveer 15% van de 15- tot 18-jarigen rookt regelmatig en meer dan 30% occasioneel. Vooral bij meisjes blijft het aantal stijgen. Met het interactief antirookpakket ‘Een teer onderwerp ... voor nicotieners’ wil de Universiteit Antwerpen dit aantal rokende jongeren een halt toe roepen. In een onlineboekje komen de jongeren meer te weten over de gevolgen van roken voor hun gezondheid en kunnen ze hun kennis testen. Een initiatief van Prof. dr. Filip Lardon, faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen. Voor leerlingen van de eerste graad secundair onderwijs.
www.teeronderwerp.be
Plukboek helpt scholen bij aanpak tabak, alcohol, drugs en gamen
Het Plukboek helpt de school bij het uitbouwen van een beleid rond tabak, alcohol, drugs en gamen. De school ‘plukt’ zelf de dingen uit het boek die bruikbaar zijn voor het eigen pedagogisch project. Er wordt zowel aandacht besteed aan de uitwerking van een beleid als naar de invulling van de lessen per doelgroep.
Een initiatief van de werkgroep verslavingspreventie van alle scholen uit de gemeenten Wuustwezel, Essen en Kalmthout en hun CLB’s. Ook met de expertise van politie, VAD, VAGGA en Logo Antwerpen.
Download het plukboek
Game.over@tabak
Nieuw educatief pakket tabakspreventie voor de derde graad lager onderwijs. Het pakket helpt kinderen te kiezen voor een levensstijl zonder sigaret.
Online beschikbaar
LOL zonder alcohol
Een educatief project om met leerlingen (tien tot twaalf) te werken rond alcohol. Leerkrachten en leerlingen onderzoeken samen wat alcohol is en wat het doet. Met ‘LOL zonder alcohol’ versterken de kinderen hun sociale vaardigheden en verhogen ze hun weerbaarheid tegen groepsdruk.
www.acoolworld.be
Alcohol en cannabis zonder boe of bah
Dit materiaal is ontwikkeld om met jongeren met een verstandelijke beperking te werken rond de alcohol- en cannabisthematiek.
Het bevat de brochures 'Alcohol… zonder boe of bah' en 'Hasj & wiet… zonder boe of bah', een beeldenmethodiek en twee begeleidende fiches.
Alle info
360° rookvrij
Binnen het project Rookvrije School kregen 40 scholen via trajectbegeleiding ondersteuning aangeboden door het VIGeZ bij het verder uitbouwen van hun rookbeleid. De ervaringen uit deze trajectbegeleiding vormen de basis voor ‘360° Rookvrij’. De handleiding geeft concrete informatie met praktijkvoorbeelden. Er wordt vertrokken vanuit knelpuntenfiches. Voor secundaire scholen die werk willen maken van een rookbeleid op school.
Meer info
Voor een gratis exemplaar: Linda.vangorp@logoantwerpen.be
Vlaamse Wedstrijd Rookvrije Klassen
De wedstrijd Rookvrije Klassen is voor jongeren van de eerste graad van het secundair onderwijs (12- tot 14-jarigen). Met als achterliggend idee: promoten van het rookvrij zijn en het beginnen-met-roken uitstellen.
Een effectevaluatie bewijst het nut van de formule. Onder de leerlingen die ooit deelnamen vinden we na ongeveer 4 à 5 jaar slechts 17% rokers, terwijl dit bij de leerlingen die nooit deelnamen bijna 32% is.
Ga naar de projectfiche Wedstrijd Rookvrije Klassen
Draaiboek drugbeleid op school - handleiding voor de coach
Dit draaiboek biedt een praktische leidraad voor het uitwerken van een drugbeleid op school en is opgevat als handleiding voor preventiewerkers, CLB-medewerkers en gezondheidscoördinatoren die scholen hierbij ondersteunen. Meer info
Maat in de shit
‘Maat in de shit’ helpt om mythes te doorprikken en normen en waarden rond cannabisgebruik scherp te stellen. De drugpreventiewerker komt naar je klas en geeft samen met jou een les.
Voor leerkrachten en leerlingen in de 2de graad secundair onderwijs.
Concreet af te spreken met de preventiewerkers van de Vereniging Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg Antwerpen: preventietad@vagga.be of 03 256 91 41
Bestel je lespakket ‘Maat in de shit’
Crush - werken met jongeren rond relaties, alcohol en cannabis
Crush stimuleert leerkrachten en begeleiders om preventief te werken rond alcohol en cannabis vanuit een levensdomein waar elke jongere aansluiting en voeling mee heeft: vrienden en relaties. Jongeren krijgen kennis en vaardigheden aangereikt zodat ze op een verantwoorde manier omgaan met alcohol en cannabis. Tegelijkertijd leren ze zorg dragen voor zichzelf en de ander.
Crush is bedoeld voor zestien- tot achttienjarigen en bruikbaar bij groepen tot 25 personen.
Meer info en bestellen lespakket
Juridische handvatten voor het gebruik en misbruik van alcohol en andere drugs op school
De brochure is een naslagwerk dat het juridische kader schetst en een antwoord biedt op vragen uit de onderwijspraktijk. De brochure is bedoeld voor iedereen die betrokken is bij het schoolgebeuren. Meer info
Boeken, brochures en films
Jongeren en roken – educatieve cd-rom
Met de educatieve cd-rom 'Healthy@School: Roken, een teer onderwerp' biedt de Stichting tegen Kanker een instrument om op een originele en prikkelende manier met studenten bezig te zijn over roken en over hoe je er mee kan stoppen. Met praktisch bruikbare presentaties, clipjes en quizvragen, helemaal op maat van een les of een schoolactiviteit. Meer informatie
Als je ouder drinkt - als je ouder drugs gebruikt
De info- en doeboekjes voor kinderen van ouders met een alcohol- of drugprobleem willen jongeren informeren en ondersteunen in hun situatie. Meer info
Film 'Thank you for smoking'
Wie een beklijvend verhaal over de tabaksindustrie wil zien, zal de film 'Thank you for smoking' zeker waarderen. Nick Naylor werkt voor het sigarettenbedrijf Big Tobacco als professioneel lobbyist. Hij wordt onder vuur genomen door gezondheidsactivisten. Maar Nick gaat in de tegenaanval en beschikt over een grote gave: een vlotte babbel waarmee hij alles en iedereen omver weet te praten. Zelf begint Nick zich echter zorgen te maken over het beeld dat zijn zoon Joey van zijn beroep moet hebben. Info
Film 'The Insider'
In The Insider krijgen we een greep uit het leven van chemicus Jeffrey Wigand (Russell Crowe) te zien. Wigand is werkzaam in de taboewereld van de tabaksindustrie. Op een dag wordt hij ontslagen. Wanneer Wigand werk vindt als leraar, wordt hij benaderd door CBS-producer Lowell Bergman (Al Pacino) om enkele chemische tabaksformules te ontcijferen. Dit brengt Wigand op het idee om zelf uit de biecht te klappen en de geheimen rond de tabaksindustrie de wereld in te gooien. Uitstekende thriller uit 1999. Info.
Spelen
Smoky Goose Game
Smoky Goose Game is gebaseerd op het klassieke ganzenbordspel. Met plezier bijleren dus.
Het Smoky Goose Game kan je gratis ontlenen bij het Logo.
Rock Zero
Rock Zero’ is een methodiek waarmee jongeren (veertien tot zestien jaar) spelenderwijs nadenken over hun eigen alcoholgebruik en dat van hun peers en waarmee ze hun kennis en attitudes kunnen verfijnen. Ze leren op een ludieke manier dat (veel) alcohol drinken niet de norm is. De boodschap van het spel is ‘alcohol, begin er niet te vroeg mee’. Het spel is bruikbaar voor groepen tot 25 spelers (maximaal vijf groepjes van vijf spelers). Meer info
Toneelvoorstellingen
Toneelstuk 'ROK - Roken, onzin en andere kankers'
ROK wordt het levensverhaal verteld van Julius Verstrepen.
De voorstelling start als Julius Verstrepen naar de dokter gaat omdat hij erg moet hoesten. Na de CT-scan blijkt dat hij longkanker heeft. Tussendoor vertelt hij dat zijn 1ste werk een job was voor de tabaksindustrie waarbij hij moest proberen om jongeren te laten roken.
Het toneel is goed, begrijpbaar, met humor, goed gespeeld (2 acteurs man+vrouw). Vrij professioneel maar beperkt van belichting en special effects. De meeste aspecten m.b.t. tabakspreventie zijn opgenomen. Duur: 1 uur.
Meer info
Smoor
Een educatief theaterproject over roken. Doelgroep 6de leerjaar basisonderwijs, 1ste jaar secundair onderwijs.
Professor Nicolaï is tabakoloog en houdt samen met zijn assistente Bernadette voordrachten over de schadelijke gevolgen van roken. Aan de hand van veel foto’s, video’s en allerhande prularia toont hij wat roken met het lichaam en de geest doet. Op die manier probeert hij jongeren te sensibiliseren om niet met roken te beginnen. Maar Bernadette komt te laat en er is iets met haar waardoor de voordracht van de professor bijna in rook opgaat. Op een interactieve en zeer visuele manier komen jongeren in contact met de gevolgen van roken.
Meer info
Adem Benemend
Het project Adem Benemend wil met een podiumproductie en educatief pakket voorkomen dat jongeren beginnen te roken. Adem Benemend wil hen hierin bijstaan door hun kennis te verhogen, nieuwe inzichten te verwerven, en hun attitudes en vaardigheden bij te sturen. Groepsdruk en sociale normen komen hierbij uitgebreid aan bod.
Adem Benemend is een project van B/rouge vzw in samenwerking met CM en Kom Op Tegen Kanker.
Voor jongeren van het 6de leerjaar basisonderwijs en de 1ste graad secundair.
www.adem-benemend.be
Meer weten of actie ondernemen?
Logo Antwerpen (tabak en onderwijs)
Team verslavingspreventie VAGGA (alcohol en andere drugs)
De Vereniging Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg Antwerpen (VAGGA) is een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) erkend en gesubsidieerd door de Vlaamse overheid.
Het team verslavingspreventie van VAGGA maakt sleutelfiguren en organisaties sterker in het omgaan met de aanwezigheid, het gebruik en het misbruik van legale en illegale drugs, gamen en internet. Doel is voorkomen dat mensen problemen krijgen. Het aanbod richt zich op sleutelfiguren uit diverse sectoren zoals leerkrachten, leidinggevenden, hulpverleners,…
Je kan bij VAGGA terecht voor:
- vormingen over producten, signaalherkenning, motiverend werken en omgaan met verslavingsgedrag;
- advies bij vragen over middelen, implementeren van een alcohol- en drugbeleid, casusbespreking, het organiseren van activiteiten en juridisch advies;
- begeleiding bij het opstellen van een alcohol- en drugbeleid: een pakket van afspraken en regels over druggebruik en hoe ermee om te gaan.
Alle info bij het CGG VAGGA verslavingspreventieteam 03 256 91 41 of preventietad@vagga.be